|
|
Linia 61: |
Linia 61: |
| | | |
| Przejdź do [[LAMUS]] lub [[:Kategoria:Spisy treści 2014|Spisy treści 2014]]<br /> | | Przejdź do [[LAMUS]] lub [[:Kategoria:Spisy treści 2014|Spisy treści 2014]]<br /> |
− |
| |
− | [[Image:LAMUS_13_2014.JPG|thumb|160px|okładka numeru<br /> 13/14]]
| |
− | Temat numeru: <b>UPOKORZENIA</b><br />
| |
− |
| |
− | OD REDAKCJI. UPOKARZANIE/UPOKORZENIE - ZAMIAST WSTĘPU<br />
| |
− | <br />
| |
− | Adam Świeżyński<br />
| |
− | O DWÓCH SPOSOBACH UPOKORZENIA ROZUMU<br />
| |
− | <br />
| |
− | Jerzy Rossa<br />
| |
− | ZWYCZAJNE UPOKORZENIA<br />
| |
− | <br />
| |
− | Grzegorz Cyran<br />
| |
− | PRZYMUS JAKO NARZĘDZIE UPOKORZENIA W CIERPIENIU<br />
| |
− | <br />
| |
− | Małgorzata Mikołajczak<br />
| |
− | UPOKORZENIE JAKO PARAMETR OSADNICZEGO LOSU W POWIEŚCI NEO-POST-OSIEDLEŃCZEJ I REGIONALNEJ LITERATURZE OSADNICZEJ − DWA SCENARIUSZE<br />
| |
− | <br />
| |
− | Paweł Orzeł<br />
| |
− | ECCE NAZARÍO<br />
| |
− | <br />
| |
− | Honorata Korpikiewicz<br />
| |
− | ŻYĆ I UMIERAĆ W PONIŻENIU<br />
| |
− | <br />
| |
− | Helena Krasowska<br />
| |
− | UPOKORZENI OD POWSTANIA. RZECZ O NARODZIE UKRAIŃSKIM<br />
| |
− | <br />
| |
− | Lech Aleksy Suchomłynow<br />
| |
− | UPOKORZANIE INNEGO. OBRAZ XIX-WIECZNEGO PODOLA W POWIEŚCI ANATOLIJA SWYDNYC’KIEGO LUBORACCY<br />
| |
− | <br />
| |
− | Anna Zielińska<br />
| |
− | O REGIONIE LUBUSKIM „TU MÓWIMY NAJCZYSTSZĄ POLSZCZYZNĄ” – CZYLI O PIĘTNIE JĘZYKA<br />
| |
− | <br />
| |
− | Z prof. Wojciechem J. Bursztą rozmawia Michał Rydlewski<br />
| |
− | WOKÓŁ KULTURY UPOKARZANIA, CHAMSTWA I POGARDY<br />
| |
− | <br />
| |
− | Jarosław Lubiak<br />
| |
− | BEZSILNOŚĆ I PRZEMOC ESTETYCZNA ALEKSANDRY SKA<br />
| |
− | <br />
| |
− | Izabela Kowalczyk<br />
| |
− | ALEKSANDRA SKA<br />
| |
− | <br />
| |
− |
| |
− | <b>OD REDAKCJI</b><br />
| |
− | Kolejny zeszyt pisma jest zawsze wyzwaniem i przygodą – nie wspominając o związanych z tym emocjach i przyjemnościach. Kiedy przystępowaliśmy (październik 2013 r.) do „wymyślania” jego tematu i tytułu, wyobrażałam sobie, że kontekstem dla upokorzeń będzie podskórny, nieco ukryty we współczesnej codzienności (czyt. kulturze) problem nieumiejętności znalezienia się między poczuciem bycia upokarzanym a upokarzaniem innych. Europejska scena polityczna brutalnie rozchwiała wszelkie teoretyczne dywagacje, przypominając podstawową figurę upokarzania słabszego przez silniejszego, zależnego od dominującego.
| |
− | Obserwowany jednocześnie bezustanny pośpiech, karlenie autorytetów, szalone tempo przemian w sposobie komunikowania się, postępująca degradacja rozmaitych dziedzin i obszarów życia – wszystko to powoduje, że doznajemy też upokorzeń w formie niezrozumienia, braku uwagi, braku „zakorzenienia”, a w efekcie – marginalizacji i poczucia… niemocy. To tragedia osaczonego w sobie człowieka. Rzecz w naszej kulturze trudna do nazwania i wypowiedzenia. Raczej sugerowana za pomocą wieloznacznego, pozaintelektualnego przekazu (obraz, dźwięk), do jakiego angażujemy naszą wyobraźnię i wrażliwość. To obszar najczęściej nie poddający się słowu.<br />
| |
− | Upokorzenie/upokarzanie jest narzędziem obosiecznym; upokarzani i my upokarzamy (wyprzedzająco) – przez nieuwagę (nieuważność), nieczułość, lenistwo, zawiść, pospolitą skłonność do łatwego wyładowywania emocji. Kiedyś, jeszcze niedawno – a i dziś jeszcze – łatwym polem odreagowywania własnych frustracji był dla nas świat zwierząt; dziś podobną łatwość dostępu do brutalności oferuje Net/Sieć, porażający niejednokrotnie poziomem agresji i… frustracji.
| |
− | Właśnie Internet pozwala, by odsłoniła się agresja, by zatriumfowała pospolitość. Liczne i rozmaite fora internetowe świadczą raz o niesłychanym stopniu frustracji użytkowników Sieci, dwa – o zagubieniu tychże, przejawiającym się w łatwości upokarzania adwersarza, zamiast podjęcia próby zrozumienia jego stanowiska.<br />
| |
− | Upokorzenie/upokarzanie to stan wstydliwy. Wciąż taki jest. Ale stan ów na naszych wręcz oczach ulega przemianom, które zbliżają go do innej, też przemieniającej się kategorii – obcy/inny. Inność czy obcość wnosiła kiedyś jednoznacznie poczucie niepokoju, nawet zagrożenia czy niepewności. Dziś, choć dawniejsze rozumienie jest wciąż obecne, brać górę nad nim zaczyna pokusa lekceważenia, bagatelizowania i upokarzania. Sprzyja temu właśnie Net, dający poczucie anonimowości (czyt. bezkarności) oraz przekonanie o sile tkwiącej w masowości (ach, ta demokracja!), która swoją arogancją zdeptać może każdą odmienność, każdy autorytet. Doświadczamy tego na co dzień, nawet w sferach tak – zdawałoby się – niepodległych jak Sztuka. Aktualny przykład? Oto masowość „produkcji” pomników (liczne pomniki papieża Jana Pawła II, a z tutejszych – gorzowskich – szkaradka upamiętniająca Józefa Piłsudskiego) sprowadziła cały ten nurt do dziedziny amatorszczyzny i kiczu, czyli obszarów, którymi zajmuje się nie sztuka, lecz folklorystyka. Pomnikowa klęska urodzaju upokarza nie tylko gust widza, ale (może przede wszystkim) postać za pomocą pomnika portretowaną i upamiętnianą.<br />
| |
− | Jeśli masowość jest narzędziem upokarzania, to co jest jego istotą i jądrem? Otóż w polskiej tradycji i kulturze wciąż jest obecny konflikt między modernistycznymi dążeniami do otwartości i aktywizacji społecznej a narodowo-religijnymi ideami centralizacji i posłuszeństwa. Postawa pierwsza może prowadzić do anarchizmu, druga – też ostatecznie do rewolty. Do buntu. Do chęci demonstrowania swojej „inności”, próbą bycia „w niszy”, poza głównym nurtem. Inność jest tutaj podstawą mniemania o wyjątkowości i wyższości wobec pospolitej większości.<br />
| |
− | W skali społecznej jest to zjawisko coraz bardziej symptomatyczne, choć nie narodziło się ani dziś, ani wczoraj: interesujący obraz tak nacechowanego środowiska daje Stephen Greenblatt, pokazując szczegółowo kulturowy obraz Londynu z czasów Shakespeare’a, szczególnie zaś zblazowaną grupę uniwersyteckich mądrali, skupionych wokół Marlowa, Greena, Watsona, Lodge’a, Nashe’a czy Peele’a. Kiedy czytam o tych młodzieńcach, którzy najczęściej nie dożywali czterdziestki, przychodzą mi na myśl piękni dwudziestoletni z innego czasu albo twórcy i bohaterowie kontestacji, która przyczyniła się do radykalnych przemian społecznych końca ubiegłego wieku.
| |
− | Czujemy, że dotknęliśmy ważnej kwestii naszej współczesności. Chcemy przyjrzeć się obszarom przyległym i zależnym od upokarzania – już w kolejnym, zimowym zeszycie „Lamusa” w bieżącym roku. •<br />
| |
− | <br />
| |
− | Redaktor naczelna<br />
| |
− | Gabriela Balcerzak<br />
| |
− | <br />[[Kategoria:Spisy treści 2014]]<br />
| |
− |
| |
− |
| |
− | [[Kategoria:Regionalne]] [[Kategoria:Literatura]] [[Kategoria:Sztuka]] [[Kategoria:Fotografia]] [[Kategoria:Teatr]] [[Kategoria:Filozofia i antropologia]] [[Kategoria:Historia]] [[Kategoria:Film]] [[Kategoria:półroczniki]] [[Kategoria:papierowe]] [[Kategoria:Czasopisma 2009]]
| |
− | [[Kategoria:Czasopisma 2010]]
| |
− | [[Kategoria:Czasopisma 2011]] [[Kategoria:Czasopisma 2012]] [[Kategoria:Czasopisma 2013]][[Kategoria:Czasopisma 2014]]
| |
− | [[Kategoria:Spisy treści 2014]]
| |
Pismo kulturalno-artystyczne. Kolejny numer opatrzony jest podtytułem, stanowiącym nazwę własną zeszytu (np. DIALOG IDEI, PAMIĘĆ). Obszar zainteresowań to szeroki zakres kultury i sztuki.