Esensja 6 (248) 2025
Z Katalog.Czasopism.pl
Przejdź do Esensja lub Spisy treści 2025
‹ Numer poprzedni — Numer następny ›
06 (248) 2025
Jacek Rosiak, Prowokacja
Twórczość
Poezja
Noc Kupały 2025
Sylwia Pryga, Mateusz Mularczyk, Monika Zając-Czerkies, Patrycja Granda
Wieczorami
Katarzyna Jaszczak
Książki
Recenzje
Jak to się stało?
Joanna Kapica-Curzytek
Vincent Helbig ‹Wasz Niemiec›
PRL w kryminale: Cybernetyczne szczurki niosą śmierć (a może nie?)
Sebastian Chosiński
Janina Martyn ‹Rozłączył was na zawsze›
Polski Dziki Zachód: Przymusowa zmiana branży
Marcin Mroziuk
Wiesław Wernic ‹Łapacz z Sacramento›
PRL w kryminale: Kochliwy kontrwywiadowca
Sebastian Chosiński
Kazimierz Korkozowicz ‹Strefa cienia›
Ten okrutny XX wiek: Ja, Żyd polski, wdzięczny Armii Czerwonej
Sebastian Chosiński
Danuta Gwizdalanka ‹Wajnberg›
Polskość? Różnorodność?
Joanna Kapica-Curzytek
Paweł Jasienica ‹Słowiański rodowód›
Przeczytaj to jeszcze raz: Szpiegowski antyromans noir
Sebastian Chosiński
John le Carré ‹Z przejmującego zimna›
Ten okrutny XX wiek: Wojna i kres imperiów
Miłosz Cybowski
Richard Overy ‹Krew i zgliszcza. Tom 1›
Ten okrutny XX wiek: Krnąbrny milicjant kontra system
Sebastian Chosiński
Przemysław Semczuk ‹Nieuchwytni. Odtajnione dokumenty, niewyjaśnione śledztwa PRL›
PRL w kryminale: W szponach szajki
Sebastian Chosiński
Kazimierz Korkozowicz ‹Biały płaszcz w brązową kratę›
To wydarzyło się naprawdę
Joanna Kapica-Curzytek
Robert Harris ‹Przepaść›
Przeczytaj to jeszcze raz: Machiavelli z MI6
Sebastian Chosiński
Graham Greene ‹Czynnik ludzki›
Ten okrutny XX wiek: Mroczni, odrażający, karykaturalni
Sebastian Chosiński
Andrzej Brzeziecki ‹Betonowy umysł. Historia twardogłowych towarzyszy z PZPR›
Wszystko się ze sobą przenika
Joanna Kapica-Curzytek
Zofia Mąkosa ‹Bez miłości›
Podróż na wschód: Pustynia zroszona krwią i łzami
Sebastian Chosiński
Wojciech Górecki ‹Wieczne państwo. Opowieść o Kazachstanie›
PRL w kryminale: Milicyjna „powieść hybrydowa”
Sebastian Chosiński
Kazimierz Korkozowicz ‹Zapach pieczeni›
Przeżyć najstraszniejszy czas
Joanna Kapica-Curzytek
Barbara Wysoczańska ‹Kolaborantka›
Podróż na wschód: Liberalizm i demokracja po uzbecku
Sebastian Chosiński
Agnieszka Pikulicka-Wilczewska ‹Nowy Uzbekistan›
Nie róbcie krzywdy dzieciom, nigdy i nigdzie
Joanna Kapica-Curzytek
Isabel Allende ‹Wiatr zna moje imię›
PRL w kryminale: Zemsta „rogacza” zza grobu
Sebastian Chosiński
Kazimierz Korkozowicz ‹W cieniu przekleństwa›
Mała Esensja: Świat pełen tajemnic
Marcin Mroziuk
Wit Szostak ‹Wylinka›
Raport z przeszłości i teraźniejszości
Joanna Kapica-Curzytek
Andrej Bán ‹Słoń na Zemplinie›
Seryjni…: „Aby tylko była kobieta…”
Sebastian Chosiński
Andrzej Gawliński ‹Sadysta. Stanisław Modzelewski – morderca kobiet›
Ciekawy wspólny punkt
Joanna Kapica-Curzytek
Joanna Brodzik, Marika Krajniewska ‹Ból›
Seryjni…: „Myślałem o tym, żeby zdobyć pieniądze…”
Sebastian Chosiński
Andrzej Gawliński ‹Bestia z Sulejowa. Henryk Moruś – morderca i złodziej›
Polski Dziki Zachód: Za popełnione błędy trzeba czasem słono płacić
Marcin Mroziuk
Wiesław Wernic ‹Człowiek z Montany›
PRL w kryminale: Strzeż się wysłanników General Motors!
Sebastian Chosiński
Kazimierz Korkozowicz ‹Legenda za 10 mln dolarów›
Filmy
Recenzje
Lupin: Sez. 3. odc. 2. Tylko umarli mają spokój
Marcin Mroziuk
Louis Leterrier, Ludovic Bernard, Hugo Gélin, Marcela Said ‹Lupin. Sezon 3›
Klasyka kina radzieckiego: Na tropie żołnierza nieznanego
Sebastian Chosiński
Wiaczesław Nikiforow ‹Zimorodek›
Lupin: Sez. 3. odc. 3. Matka jest tylko jedna
Marcin Mroziuk
Louis Leterrier, Ludovic Bernard, Hugo Gélin, Marcela Said ‹Lupin. Sezon 3›
East Side Story: Moc sowieckiej agitacji
Sebastian Chosiński
Władimir Bokun ‹Janine›
Lupin: Sez. 3. odc. 4. I tak źle, i tak niedobrze
Marcin Mroziuk
Louis Leterrier, Ludovic Bernard, Hugo Gélin, Marcela Said ‹Lupin. Sezon 3›
Klasyka kina radzieckiego: Na pogranicznej stacji kolejowej
Sebastian Chosiński
Wiaczesław Nikiforow ‹Chleb pachnący prochem›
Lupin: Sez. 3. odc. 5. Policjant w przebraniu
Marcin Mroziuk
Louis Leterrier, Ludovic Bernard, Hugo Gélin, Marcela Said ‹Lupin. Sezon 3›
East Side Story: Prawosławni, luteranie, katolicy…
Sebastian Chosiński
Robertas Razma, Andrius Lygnugaris ‹Jan Karol Chodkiewicz. Droga do triumfu. Historia nieopowiedziana – część 1›
Lupin: Sez. 3. odc. 6. Niedaleko pada jabłko od jabłoni
Marcin Mroziuk
Louis Leterrier, Ludovic Bernard, Hugo Gélin, Marcela Said ‹Lupin. Sezon 3›
Klasyka kina radzieckiego: Bój o kołchoz
Sebastian Chosiński
Wiaczesław Nikiforow ‹Syn przewodniczącego›
Lupin: Sez. 3. odc. 7. Sielanka nigdy nie trwa wiecznie
Marcin Mroziuk
Louis Leterrier, Ludovic Bernard, Hugo Gélin, Marcela Said ‹Lupin. Sezon 3›
East Side Story: Hetman – filozof i prawnik
Sebastian Chosiński
Robertas Razma, Andrius Lygnugaris ‹Jan Karol Chodkiewicz. Droga do triumfu. Historia nieopowiedziana – część 2›
Squid Game: Sez. 3 odc. 1. Czy została tylko pusta skorupa?
Marcin Mroziuk
Dong-hyuk Hwang ‹Squid Game. Sezon 3›
Klasyka kina radzieckiego: Między sercem a rozumem
Sebastian Chosiński
Wiaczesław Nikiforow ‹Pobocze›
Squid Game: Sez. 3 odc. 2. Niebo gwiaździste nade mną i prawo moralne we mnie
Marcin Mroziuk
Dong-hyuk Hwang ‹Squid Game. Sezon 3›
East Side Story: Patent na Szweda
Sebastian Chosiński
Robertas Razma, Andrius Lygnugaris ‹Jan Karol Chodkiewicz. Droga do triumfu. Historia nieopowiedziana – część 3›
Squid Game: Sez. 3 odc. 3. Główny bohater znowu w akcji
Marcin Mroziuk
Dong-hyuk Hwang ‹Squid Game. Sezon 3›
Klasyka kina radzieckiego: Dośpiewać swą pieśń do końca
Sebastian Chosiński
Wiaczesław Nikiforow ‹Ojcowie i dzieci – część 1›
Człowiek pośród maszyn i duchów
Michał Chudoliński
Adam Nowak ‹Intersection›
Wszyscy jesteśmy aktorami
Kamil Witek
Quentin Dupieux ‹Drugi akt›
25. BNP Paribas Nowe Horyzonty: Nielot
Kamil Witek
Andrea Arnold ‹Bird›
Squid Game: Sez. 3 odc. 4. Wodzenie na pokuszenie
Marcin Mroziuk
Dong-hyuk Hwang ‹Squid Game. Sezon 3›
East Side Story: Nie każdemu można dać łupnia
Sebastian Chosiński
Robertas Razma, Andrius Lygnugaris ‹Jan Karol Chodkiewicz. Droga do triumfu. Historia nieopowiedziana – część 4›
25. BNP Paribas Nowe Horyzonty: KATarsis
Kamil Witek
Jafar Panahi ‹To był zwykły przypadek›
25. BNP Paribas Nowe Horyzonty: Rave Me to the End of World
Kamil Witek
Oliver Laxe ‹Sirât›
Klasyka kina radzieckiego: Jak to jest dostać obuchem miłości w głowę
Sebastian Chosiński
Wiaczesław Nikiforow ‹Ojcowie i dzieci – część 2›
25. BNP Paribas Nowe Horyzonty: When 2 Become 1
Kamil Witek
Michael Shanks ‹Together›
Squid Game: Sez. 3 odc. 5. Zabójcza demokracja
Marcin Mroziuk
Dong-hyuk Hwang ‹Squid Game. Sezon 3›
Publicystyka
Z filmu wyjęte: Z węzełkiem w świat
Jarosław Loretz
„Kobra” i inne zbrodnie: W kłębowisku miejskich żmij
Sebastian Chosiński
Z filmu wyjęte: Przywiązanie do domu
Jarosław Loretz
„Kobra” i inne zbrodnie: Wszystko przez te narkotyki
Sebastian Chosiński
Z filmu wyjęte: Muzyka podróżna
Jarosław Loretz
„Kobra” i inne zbrodnie: Kupa wariatów!
Sebastian Chosiński
Z filmu wyjęte: A gdyby tak skleić w jedność kilka potworów...
Jarosław Loretz
„Kobra” i inne zbrodnie: Jaka jest twoja idée fixe?
Sebastian Chosiński
Z filmu wyjęte: Wstydno tak we statku
Jarosław Loretz
„Kobra” i inne zbrodnie: Oni są jacyś inni
Sebastian Chosiński
Z filmu wyjęte: Dobra lokacja to nie wszystko
Jarosław Loretz
„Kobra” i inne zbrodnie: Co zrobiła z ludzi betryzacja?
Sebastian Chosiński
Komiksy
Recenzje
Gdy ogień pamięci płonie obrazem
Michał Chudoliński
Ray Bradbury, Tim Hamilton ‹451 stopni Fahrenheita›
Przeczucie czasami zawodzi… a czasami nie.
Wojciech Gołąbowski
Eoin Colfer, Andrew Donkin, Giovanni Rigano ‹Klimat›
Absolwenci technikum czasopodróżniczego
Marcin Osuch
Tomasz Niewiadomski ‹Ratman: Ratman #3: Z motyką na słońce›
Ciocia May rządzi!
Piotr ‘Pi’ Gołębiewski
Saladin Ahmed, Michael Dowling, Jorge Fornes, Patrick Gleason, Carlos Gómez, Paco Medina, Kelly Thompson, Zeb Wells, Cody Ziglar ‹Amazing Spider-Man. Korporacja Beyond #1›
Najwyższa pora wziąć nogi za pas
Marcin Mroziuk
Olivier Bocquet, Brice Cossu ‹Frnck #8: Exodus›
Czasem lepiej nie oglądać się za siebie
Marcin Mroziuk
Bruno Gazzotti, Fabien Vehlmann ‹Sami #7: W przepaści›
Nowe oblicze świata otchłani
Marcin Mroziuk
Bruno Gazzotti, Fabien Vehlmann ‹Sami #8: Gladiatorzy›
Baśń z humorem i goryczą
Piotr ‘Pi’ Gołębiewski
Jean-Baptiste Andreae, Fabien Vehlmann ‹Kuchnia ogrów. Umarła po trzykroć›
Nie jest łatwo wyrwać się ze złotej klatki
Marcin Mroziuk
Alessandro Barbucci, Giovanni Di Gregorio ‹Siostry Niezapominajki #6: Dom tajemnic›
Przedawkowanie Ameryki
Marcin Knyszyński
Chris Bachalo, Peter Milligan, Mark Pennington, Bryan Talbot ‹Shade. Człowiek Przemiany #2›
Śmierć rutynie!
Piotr ‘Pi’ Gołębiewski
Benoît Dellac, Nicolas Jarry, Bojan Vukić ‹Świat Akwilonu: Magowie #4: Arundilla›
Różnice pokoleniowe i międzyplanetarne
Marcin Mroziuk
Dawid, Frederic Maupome ‹Supersi #5: Spotkanie›
Zagubiony sens komiksu
Piotr ‘Pi’ Gołębiewski
Donny Cates, Sergio Davíla, Al Ewing, Juan Gedeon, Torunn Grønbekk, Nic Klein, Salvador Larroca ‹Thor. Donny Cates #3›
Niebezpieczne kobiety pod piramidami
Marcin Osuch
Jean-François Charles, Jean Dufaux ‹Fox (wyd. zbiorcze)›
Biedna cesarzowa
Piotr ‘Pi’ Gołębiewski
Matthieu Bonhomme, Fabien Nury ‹Cesarzowa Charlotta #2: Adiós Carlota. Sześćdziesiąt lat samotności›
Od „sword” do „sorcery”
Marcin Knyszyński
Benoît Dellac, Jérôme Le Gris, Michael Moorcock, Didier Poli ‹Hawkmoon #2: Szalony bóg. Heliogon›
Mit syreny jako pamięć tożsamości utraconej
Michał Chudoliński
Satoshi Kon ‹Pakt z morzem›
Jam jest robot hartowany
Marcin Osuch
Grzegorz Janusz, Tomasz Niewiadomski ‹Robocizna›
Pieśń o ostatnich piratach i wielkim rysowniku zapomnianych epok
Michał Chudoliński
José Ortiz, Antonio Segura ‹Długi Juan›
Radiant nie całkiem „black”
Agnieszka ‘Achika’ Szady
Marcelo Costa, Kyle Higgins ‹Radiant Black #2: Połączenie sił›
A mogło być tak pięknie
Piotr ‘Pi’ Gołębiewski
Mark Bagley, Jan Bazaldua, Michael Dowling, Fran Galán, Patrick Gleason, Carlos Gómez, Jed Mackay, Sara Pichelli, Kelly Thompson, Geoffrey Thorne, Jim Towe, C.F. Villa, Zeb Wells ‹Amazing Spider-Man. Korporacja Beyond #2›
Łącznik
Marcin Knyszyński
Serge Le Tendre, Regis Loisel, Vincent Mallié ‹W poszukiwaniu ptaka czasu. Cykl I #8: Omegon›
Pierwszy król Polski zasługiwał na więcej
Marcin Mroziuk
Piotr Bednarczyk, Maciej Kur ‹Poczet Królów Polskich. Chrobry›
Powrót do przeszłości
Marcin Osuch
Hub ‹Wąż i Włócznia #2: Pusty dom›
Na wariackich papierach
Marcin Knyszyński
Mark Bagley, Tom Brevoort, Robert Brown, Sal Buscema, Steven Butler, Tom DeFalco, J.M. DeMatteis, Todd Dezago, Phil Gosier, Stewart Johnson, Mike Kanterovich, Terry Kavanagh, Ron Lim, Tom Lyle, Howard Mackie, Mike Manley, Tod Smith ‹Amazing Spider-Man Epic Collection #12: Sieć życia, sieć śmierci›
Vertigo par excellence
Marcin Knyszyński
Chris Bachalo, Glyn Dillon, Peter Milligan ‹Shade. Człowiek Przemiany #3›
Publicystyka
Razem: Odcinek 13. Parszywa trzynastka
Radosław Owczarek
Komiksowe Top 10: Maj 2025
Piotr ‘Pi’ Gołębiewski
Niekoniecznie jasno pisane: Miękki reset
Marcin Knyszyński
Po komiks marsz: Lipiec 2025
Marcin Osuch, Piotr ‘Pi’ Gołębiewski, Marcin Mroziuk, Marcin Knyszyński
Komiksowe Top 10: Czerwiec 2025
Piotr ‘Pi’ Gołębiewski
Razem: Odcinek 14. Trening czyni mistrza
Radosław Owczarek
Muzyka
Recenzje
Miłość w trudnych czasach
Sebastian Chosiński
The Counterfictionals ‹An Incomplete Encyclopedia of Gentle Emotions›
Człowiek rozmawiający z drzewami
Sebastian Chosiński
Neil Young, The Chrome Hearts ‹Talkin to the Trees›
Tu miejsce na labirynt…: Gdzie Hindusi i Pakistańczycy spotykają się w przyjaźni…
Sebastian Chosiński
Shez Raja ‹Spellbound›
Izraelczyk na Manhattanie i w Kolonii
Sebastian Chosiński
Yotam Ben-Or Quartet ‹Impermanence›
Tu miejsce na labirynt…: Z Broadwayu też widać szkockie pustkowia
Sebastian Chosiński
David Bixler ‹incognito ergo sum›
Co ta Dania w sobie ma?
Sebastian Chosiński
Morten Haxholm ‹Aether II›
Skandynawski „American Songbook”
Sebastian Chosiński
Marie Mørck ‹My One and Only Love›
Północnoeuropejska międzynarodówka
Sebastian Chosiński
Kasper Rietkerk ‹The Happy Worrier›
Tu miejsce na labirynt…: Surrealistyczne fantazje wiekowego nowojorczyka
Sebastian Chosiński
John Zorn ‹Fantasma: Illusions from a Surrealist Mirror›
Lokalny patriotyzm jazzowy
Sebastian Chosiński
Tomasz Markanicz ‹Lądolód›
Dwa oblicza sprzed pół wieku
Sebastian Chosiński
Neil Young ‹Oceanside Countryside›
Tu miejsce na labirynt…: Optymizmu tu nie uświadczysz!
Sebastian Chosiński
We Lost the Sea ‹A Single Flower›
Tu miejsce na labirynt…: Naprzód!
Sebastian Chosiński
Fredrik Ljungkvist, Scheen Jazzorkester ‹Framåt!›
Jazzowe modły
Sebastian Chosiński
Gilad Atzmon, Daniel Bulatkin, Taras Volos, Dušan Černák ‹Praying for More Songs to Come›
Odnowa w duchu fusion
Sebastian Chosiński
Kneebody ‹Reach›
Tu miejsce na labirynt…: „Show No Mercy” na jazzowo
Sebastian Chosiński
John Zorn, Dave Lombardo ‹Memories, Dreams and Reflections›
Tu miejsce na labirynt…: Jazzowe improwizacje na tematy klasyczne
Sebastian Chosiński
John Zorn ‹Impromptus›
Z symfonicznym rozmachem
Sebastian Chosiński
Fabia Mantwill Orchestra ‹IN.SIGHT›
Publicystyka
Nie taki krautrock straszny: Przebłyski i nic więcej
Sebastian Chosiński
Non omnis moriar: Desant amerykański na Parnasie
Sebastian Chosiński
Nie taki krautrock straszny: Nie płacz, kiedy zejdę ze sceny!
Sebastian Chosiński
Non omnis moriar: Dwaj przyjaciele z zespołu
Sebastian Chosiński
Nie taki krautrock straszny: Krautrockowy aneks do pożegnania
Sebastian Chosiński
Non omnis moriar: Zapatrzony w Nowy Jork
Sebastian Chosiński
Nie taki krautrock straszny: Tańczący w płomieniach
Sebastian Chosiński
Non omnis moriar: Gem, set i wygrany mecz!
Sebastian Chosiński
Nie taki krautrock straszny: Tańczcie aż po atomowy kres!
Sebastian Chosiński
Non omnis moriar: Ambitne początki
Sebastian Chosiński
Nie taki krautrock straszny: Kraut z nutką psychodelicznego szaleństwa
Sebastian Chosiński
Wielki Ranking płyt Black Sabbath
Piotr ‘Pi’ Gołębiewski
Po trzy: Po co się przychodzi na świat? (cz. 1)
Wojciech Gołąbowski
Varia
Plaże i pustkowia Fuerteventury, cz. 6
Andrzej Zimniak
Galeria
Według Lema, cz. 5
Jacek Rosiak
Symetria asymetryczna, cz. 158
Adam Kordaś
Nie tylko technika: Martwa natura, cz. 2
Mirosław Sojnowski
Reakcja, cz. 7
Waldemar Jagliński
Konkursy
Szósta edycja konkursu na opowiadanie fantastycznonaukowe Polskiej Fundacji Fantastyki Naukowej
Polska Fundacja Fantastyki Naukowej
Redakcja