Pro Arte online 1 (114) 2013

Przejdź do Pro Arte online lub Spisy treści 2013

---

winieta pisma

KSIĄŻKI

Katarzyna Granops: Trudne wybory, czyli co zrobić z tymi kłopotliwymi Innymi
Rowling swoją pierwszą książką dla dorosłych chciała w sposób zdecydowany zerwać z etykietką pisarki dla dzieci. W Trafnym wyborze jest wszystko – odważne sceny seksu, zdrady małżeńskie, problem wykluczania homoseksualnych dzieci przez własnych rodziców, opisy tyranii domowej, a przede wszystkim szokujące dla wielu czytelników drastyczne sceny przedstawiające dorastanie nastolatki w patologicznej rodzinie. Pytanie, czy nie za dużo i czy Rowling sprostała zadaniu, jakie sobie postawiła.

Joanna Krenz: Głos po pogłosie
Kiedy czytamy o ludzkości jako „nieznośnej literówce kosmosu” [D 43], mamy prawo odnieść wrażenie, że oto przemawia ktoś wyniosły. Gdy jednak przywołamy kontekst choćby Derridańskiej différance, której jedna głoska na zawsze postawiła rzeczywistość w stan nierozstrzygalności, zarzut przesadnego upraszczania i niedocenienia człowieka musi zostać oddalony.

Katarzyna Kończal: Logo Holocaustu – historia pewnej fotografii (i jej pośmiertnego u-życia)
To zabieg niemal chirurgiczny – Rousseau dokonuje ostrych nacięć w naszym harmonijnym wyobrażeniu (o) fotografii chłopca z warszawskiego getta, dostaje się pod (generalizującą) powierzchnię i wydobywa na światło dziennie obce ciała, które przyczyniły się do osobliwego statusu obrazu, by na końcu – dość grubymi nićmi – zszyć to wszystko razem. Zabieg kuszący, pacjent przeżył, choć szwy pozostały.

Kinga Gąska: Potwory i spółka
Pamiętasz Babę Jagę? Gdzieś w głowie świta Bazyliszek i Diabeł Rokita? Koniecznie sięgnij po najnowszą książkę Pawła Zycha i Witolda Vargasa, która zachwyci każdego: dużego i małego. Z okładki spogląda Gumiennik, a na nim siedzi nie do końca poczciwie wyglądający Krasnoludek. Kusi również tytuł: Bestiariusz słowiański. Rzecz o skrzatach, wodnikach i rusałkach.

MUZYKA

Patryk Szaj: Bum baba bum!
Można by zapytać, jaki sens ma nawiązywanie do dadaizmu w drugiej dekadzie XXI wieku. Można by, traktując serio zarówno nawiązanie, jak i pytanie o nie, odpowiedzieć: sensu nie ma żadnego. I o to chodzi – można by wreszcie skonkludować.

Hubert Grupa: Smolik – „The Trip"
Niewielu jest w Polsce artystów, którzy mogą sobie pozwolić na nawet najdalsze muzyczne wędrówki w poszukiwaniu inspiracji i którzy w zasadzie zawsze mogą liczyć na akceptację, a nawet aprobatę słuchaczy. Z czego to wynika? Zapewne z ugruntowanej na rynku pozycji i wypracowanego stylu, który udaje się przemycić nawet pod najgrubszą warstwą nowych brzmień.

Hubert Grupa: On Being Sane (In Insane Places)
Jesień sprzyja melodiom uduchowionym – pozbawionym ozdobników, śpiewnych refrenów. Pora roku pozwala wbić się w głębsze płaszczyzny muzyki, szukając prawdziwych intencji artystów. Szczere myśli schludnie ubrane w brzmienie nie wyzywające, lecz intrygujące zaprezentowała na swojej drugiej solowej płycie Nathalie and The Loners, a dokładniej Natalia Fiedorczuk.

KINO

Klaudia Kinowska: Baśń według Andersona
Dawno, dawno temu, za górami, za lasami, na szczycie wieży mieszkała piękna i nieszczęśliwa królewna... Zaraz, zaraz! To nie zamek, ale otoczony (niczym twierdza) stromymi zboczami dom; królewna, owszem, niepospolitej urody, ale w wieku co najmniej młodocianym. No i akcja dzieje się nie tak znowu dawno, bo w różowych, jak sukienka głównej bohaterki, latach sześćdziesiątych.

Krzysztof Wojciechowski: Żadnych złudzeń
Po trzech latach, jakie minęły od premiery znakomitej Białej wstążki, Michael Haneke powraca na ekrany kin, prezentując widzom Miłość, oszczędne w słowach, ale ze wszech miar udane studium starości, słabości i przede wszystkim – uczucia.

Weronika Małaczek: Bajka raczej koszmarna
Gdy w 1984 roku młodziutki artysta stworzył animację Frankenweenie – opartą na makabrycznym pomyślę bajkę, w której chłopiec wykopuje z ziemi ciało swego ukochanego psa potrąconego przez samochód, a następnie przywraca mu życie – wytwórnia, dla której pracował, nie była raczej z projektu zadowolona.

SZTUKA

Weronika Rafa: ilustracje
Od poprzedniego numeru „Pro Arte" może się pochwalić nowymi ilustracjami do wstępniaków. Tworzy je dla nas Weronika Rafa.

SZKIC

Olga Rybacka: Wstążka w fortepianie
Człowiek plus instrument równa się człowiek z instrumentem, a człowiek z instrumentem to zupełnie co innego niż człowiek bez instrumentu.

Emilia Gałczyńska: Homo viator i jego zapiski z podróży
„Każda podróż zakłada mniej więcej podobne doświadczenia: ktoś lub coś, co wydawało się bliskie i znajome, okazuje się obce i niepojęte. Albo też człowiek, pejzaż, kultura, które uważaliśmy za odmienne i dalekie, okazują się nam bliskie”.

Wojciech Majchrzak: Inna „Miłość"?
Na ekranach kin gościła niedawno Miłość Michaela Haneke, jedno z największych dzieł artystycznych ubiegłego roku. Rodzinna opowieść o poświęceniu i trosce – odmienna od niegdysiejszych filmów twórcy, choćby prowokacyjnego Funny Games – stanowi dla widza nielada niespodziankę.

Dominika Parszewska: „W imionniku L.M." – o sztambuchowym wierszu Mickiewicza z derridiańskim podtekstem
Pisanie, które ocala, równocześnie ograbiając z tak wielu istotnych informacji: tonu głosu, pełnego kontekstu, reakcji nadawcy i odbiorcy. Słowa, które w każdej epoce, każdym odczytaniu mogą całkowicie zmienić swój sens, pozostając ciągle tym samym ciągiem znaków – nieruchoma płynność, stabilny chaos – kusiły obietnicą wieczności, upamiętnienia siebie albo kogoś na zawsze.

WYWIAD

Chcemy pokazać na scenie, że też się dobrze bawimy
Z zespołem Rebeka rozmawiała Katarzyna Ratajczak.

STRYCH

Joanna Bociąg: „Rilke, boski Rilke"
„Może być, że powinienem się zupełnie izolować, jak Rilke, mieszkać sam i nie mieć nikogo” – pisał Bruno Schulz[1]. Bo rzeczywiście, autor Elegii duinejskich podporządkował całe życie – chciałoby się napisać – poezji. Ale Rainer Maria Rilke pisywał także prozę.

TRANS LAT LANTYK

Katarzyna Kończal: Zatrzymać ten moment
Często myślałam we Włoszech o Wittgensteinie. O jego – tak znanym, że aż banalnym – zdaniu o granicach języka, które są równocześnie granicami naszego świata. Paradoksalnie jednak w tym, co banalne, zawiera się najczęściej to, co niezaprzeczalne.

PATRONATY

Ogólnopolska studencko-doktorancka konferencja naukowa „Hermeneutyki sensu. Język, etyka, doświadczenie"
Poznań, 23-25 stycznia 2013 r.

Zamów „Wielkopolski alfabet pisarek"
Z przyjemnością informujemy, że ukazał się Wielkopolski alfabet pisarek pod redakcją Ewy Kraskowskiej i Lucyny Marzec.

CruzZzZaspał, "Dada"
Miło nam poinformować, że "Pro Arte" objęło patronat medialny nad albumem "Dada" duetu CruzZzZaspał. Jest to druga, po "Działach Zabranych" Wojtka Cichonia, płyta wydana przez netlabel Skwer ("odpowiedzialny za szereg produkcji okołorapowych mających na celu szerzenie niepokoju. Kolebka polskiego alternatywnego, pełnego emocji, rapu. Porównywany do legendarnego Anticonu. Jedyna taka inicjatywa w Polsce"), której patronujemy.