Pro Arte online 5 (118) 2013

Przejdź do Pro Arte online lub Spisy treści 2013

---

Okładka numeru 5(118)/2013

FILM

Weronika Małaczek - And the world will follow/ To the earth down below[1]
Największe dzieła literatury adaptowane są na kilka, a czasem nawet kilkanaście różnych sposobów. Draculę Brama Stokera czy Romeo i Julię Szekspira przenoszono już na ekran tak wiele razy, że ustalenie dzisiaj dokładnej liczby filmów oraz seriali telewizyjnych czerpiących inspirację z owych książek to wyzwanie wyjątkowe. Niemniej jednak po te same teksty reżyserzy będą sięgać jeszcze za pięć, dziesięć, piętnaście czy sto dwadzieścia siedem lat. Dlaczego?

Angelika Breksa - Wiara, nadzieja i miłość według Ulricha Seidla
Ulrich Seidl wraca na ekrany z ostatnią częścią swojej filmowej trylogii poświęconej trzem chrześcijańskim cnotom: wierze, nadziei i miłości. Austriacki reżyser nadal przytłacza swoich widzów, jednak już nie w tak prowokacyjny czy kontrowersyjny sposób, do jakiego przyzwyczaił nas swoimi poprzednimi filmami.

KSIĄŻKA

Joanna Żygowska
Rozmowa między Dużym Księciem i Kaktusicą zdarzyła się w cukierni. O szczęściu dyskutowali przy pączkach, napoleonkach, bajaderkach i kawałkach szarlotki. To wiemy z tekstu. Może jednak warto przyjrzeć się czemuś więcej niż tylko słowom...

Kinga Gąska
Wydawnictwo Poznańskie wznowiło niedawno wydanie książki Ilony Czamańskiej, Drakula. Wampir, tyran czy bohater? Nowe spojrzenie po latach. Publikacja ta w wyczerpujący, ale też skondensowany sposób opisuje powstanie legendy Drakuli, sięgając aż do historii XV-wiecznej Wołoszczyzny.

Emilia Gałczyńska
Każde słowo w powieści Spokój doskonały, jest starannie wykalkulowane. Chociaż mamy wrażenie, że czytamy strzępki wspomnień bohaterów, które są pozornie ruchliwe i niekoniecznie przylegające do siebie, w końcowej fazie książki wszystko zatacza koło, wracamy do punktu wyjścia. Nie przypadkowo Amos Oz od lat jest uznawany za kandydata do Literackiej Nagrody Nobla i jednego z najwybitniejszych współczesnych powieściopisarzy.

MUZYKA

Karol Paczkowski
Bill Orcutt to postać najsilniej kojarzona z działającą w latach 90. grupą Harry Pussy, należącą do zjawisk do tego stopnia ekstremalnie niesłuchalnych, granicznych i unikatowych, że szkody na zdrowiu w pełni rekompensuje wywołana przez nie dyskusja (tytuł flagowej EP-ki A: In An Emergency You Can Shit On A Puerto Rican Whore całkiem słusznie dopełnia tę kultowość). Nieco bardziej interesuje mnie jednak twórczość, pod którą Orcutt podpisuje się samotnie, a dokładniej to, że odnotowuje teraz być może najlepszy rok/moment w swojej solowej karierze. Tę zaś w ogromnym uproszczeniu nazwać można kontynuacją szkoły Dereka Baileya, czyli afirmacją wolnej, nieokrzesanej ekspresji gitarowej, stojącej w opozycji wobec wszelkich form uporządkowanej i tradycyjnej gry na instrumencie (jakkolwiek nazwisko Baileya również wyznaczyło swoistą tradycję).

Patryk Szaj - Rap (z) wyczerpania
Rap i jego sobowtór to płyta pod pewnymi względami dla Kidda nietypowa. Założyciel Skweru, który przyzwyczaił nas już do eksperymentów formalnych i treściowych w rodzaju rapowo-breakcore’owo-glitchowej, postmodernistycznej ddekombinacji czy spoken wordowych Dział Zabranych, tutaj powraca do klasycznej formy hip-hopowej. Powraca, zdawałoby się, tylko po to, by obwieścić jej wyczerpanie, by utyskiwać na jej ograniczenia, by definitywnie się z nią pożegnać. Ale przecież chodzi tu o coś więcej: zmaganie z kryzysem, załamaniem czy też niedoskonałością tego rodzaju twórczości, jaką jest rap, przynieść ma w konsekwencji jego odmianę, odnowienie i przełamanie niemocy.

SZKIC

Maja Staśko
Nowość, jak sama nazwa wskazuje, jest ki-nowa. Zawsze. Nowość to ruch, to kinetyka, ożywienie w słowie, w obrazie, w dźwięku. Nowość do potęgi drugiej – skoro, wedle Barthes’a, istotą Fotografii może być tylko Nowość, której była nadejściem, to kino tę nowość odnawia w ruchome fotografie. Nowość wydawnicza to nowość kinowa. Nowość kinowa z kolei to pleonazm.

WYWIAD

Klaudia Kinowska - Performance to stan umysłu [1]
Performance to przede wszystkim obecność, „dzianie się”, poszukiwanie; to również miejsce spotkań ludzi z wielu dziedzin artystycznych – mam na myśli nie tylko sztuki wizualne, lecz także muzyków, tancerzy oraz twórców bez formalnego wykształcenia artystycznego; to miejsce styku i swoista ziemia niczyja, na której zachodzą najciekawsze zjawiska, zacierają się granice - z Łukaszem Trusiewiczem rozmawiała Klaudia Kinowska.