Notes.na.6.tygodni 85 (2013)

Przejdź do Notes.na.6.tygodni lub Spisy treści 2013

okładka numeru
85 (2013)

RAPORT SPECJALNY: TURCJA

Im częściej rządzący nadużywają swej władzy ogłaszając swoje decyzje dotyczące przestrzeni publicznych i codziennego życia ludzi bez jakichkolwiek konsultacji społecznych i możliwości negocjacji, tym częściej Turcy wychodzą na ulicę, by manifestować swą niechęć wobec takiego stylu uprawiania polityki i swoje prawo do miasta. Pozornie niewiele znaczący protest mieszkańców przeciw zamknięciu kina, akcja w obronie wycinki drzew stały się punktem wyjścia do masowych miejskich protestów.

UKRYTE ZALETY SYSTEMU D

Handel uliczny to nie tylko architektura czy ekonomia, to też przestrzeń socjalizacji i przyjemności wymiany. Być może System D jest alternatywą na czas kryzysu? To właśnie w cielesności i realności jaką oferuje bazar, mogą tkwić przyszłe alternatywy, nowe rytuały wymiany i samoorganizacji. Architekci powinni być pionierami tych zmian — rozmowa z architektką Aleksandrą Wasilkowską, autorką książki Architektura cienia.

PERFORMUJ ALBO GIŃ!

Perfromance jako siła jest niebezpieczna, zabójcza i sprawująca władzę. Sam w sobie jest pewną formą władzy, którą władza polityczna potrafi przejąć, wywołać, ale nigdy nad nią do końca nie panuje — wywiad z Dariuszem Kosińskim autorem książki Teatra polskie. Rok katastrofy.

DARY POLSKIEJ WSI

Ludowość na sprzedaż to była wyrafinowana koncepcja, na którą składała się z jednej strony rzetelna etnograficzna wiedza o sztuce i przemyśle ludowym, ale z drugiej wszystkie typowe dla XX wieku mechanizmy instrumentalizacji kultury — uważa Piotr Korduba, historyk sztuki i autor książki Ludowość na sprzedaż.

ODPOWIEDŹ NA KONIEC ŚWIATA

Dla Hansenów prawo do słońca, zieleni, usług oraz indywidualnie zaaranżowanej przestrzeni było bezdyskusyjne. Każdemu człowiekowi należy się zajebista przestrzeń, koniec i kropka — wywiad z Filipem Springerem, autorem książki Zaczyn, poświęconej parze polskich architektów-wizjonerów Zofii i Oskarowi Hansenom.

PRZEZ ARCHIWA I KOLEKCJE

Artyści piszący powieści i kuratorzy przemawiający za pomocą brzuchomówców, to przykład nowych strategii wystawienniczych, które za punkt wyjścia biorą performatywne podejście do zagadnienia kolekcji, archiwum czy obsesji zbieractwa. Cricoteka, muzeum Tadeusza Kantora, bierze tego typu eksperymenty jako punkt wyjścia dla swojego działania. Rozmowa z Joanną Zielińską, kuratorką Cricoteki.

OSOBLIWOŚCI I PARALELE

Wiedza tajemna, jak sama nazwa wskazuje, swoją siłę oddziaływania zawdzięcza obecności wielu niedopowiedzeń, elitarności i hermetyczności. Te wszystkie cechy nasuwają skojarzenia z systemem sztuki, który też jest w dużej mierze zamkniętą strukturą, w którą zagłębiamy się, pokonując kolejne szczeble. Artworld także operuje własną symboliką, językiem i tradycją – uważa artysta Kuba Woynarowski.

UDERZENIE W SERCE

Często ludzie mówią, że płakali przed obrazami Rothko. Artysta osiągnął swój cel — marzył by malarstwu nadać siłę transcendencji taką, jaką ma muzyka — rozmowa z Agnieszką Morawińską, dyrektorką Muzeum Narodowego w Warszawie, w przeddzień otwarcia wystawy obrazów Marka Rothko, jednego z klasyków XX-wiecznego malarstwa.

DYSKUSYJNA MATERIALNOŚĆ SZTUKI

We wszystkich działaniach, w których analizuję sztukę, próbuję zaproponować nowy sposób mówienia o niej, znaleźć jakąś alternatywę dla jej oficjalnie znanych znaczeń i instytucjonalnego języka — wywiad z artystką Karoliną Bregułą, autorką książki Formy przestrzenne jako centrum wszystkiego, będącej zbiorem naukowych analiz rzeźb stojących od lat 60. w przestrzeni miejskiej Elbląga.

(NIE)LUDZKI CZAS

Reżysera Petera Mettlera interesuje mnie percepcja, to jak widzimy rzeczywistość materialną. Czym jest rzeczywistość poza tym, czym myślimy, że jest, poza tym, co potrafimy dostrzec?

GORYLE UWIELBIAJĄ KRÓTKIE TERMINY

Komunikowanie się za pomocą czegoś co ludzie znają, logo, sloganów, znaków, jest po prostu szybsze. My traktujemy je wywrotowo, odkręcamy ich znaczenie, zmieniamy slogany. Często używamy logo partii, zamiast mówić socjalizm, narodowiec czy katolik, ludzie w mig zrozumieją ten skrót — rozmowa z Hermanem van Bostelenem z kolektywu Gorilla, którego grafiki komentujące na bieżąco informacje prasowe, pokazywane są właśnie w Galerii Leto w Warszawie.

DOCHÓD DLA KAŻDEGO!

Wiele naszych aktywności, opieka, wolontariat, działalność społeczna, które pracą nie są nazywane i nikt ich nie opłaca, jest użyteczna dla innych. Jeśli moglibyśmy porzucić prace niskiej jakości i mniej użyteczne dla społeczeństwa, więcej czasu zostałoby nam na to, co bardziej sensowne — o tym jakie korzyści wynikałyby z wprowadzenia powszechnego dochodu podstawowego mówi dr hab. Ryszard Szarfenberg.