Przegląd Powszechny 11/2009
Z Katalog.Czasopism.pl
Przejdź do Przegląd Powszechny lub Spisy treści 2009
11/2009
Zachować bogactwo mniejszości - Z Krzysztofem Czyżewskim, dyrektorem Ośrodka „Pogranicze” w Sejnach, rozmawia Maja Jaszewska
Ci, którzy decydują się na kulturową homogeniczność, stają się dziś outsiderami. Świat należy do tych, którzy potrafią przyjąć wielokulturowość. Powinniśmy robić wszystko, by przetrwały tradycje staroobrzędowców, Tatarów, Karaimów i innych mniejszości.
Dobiesław Rzemieniewski
Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce
Jaki jest stan mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce? W jaki sposób państwo pomaga im zachować kulturową tożsamość? Czym jest język regionalny?
ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski
Emigranci spod Araratu
Od końca lat osiemdziesiątych napływa do Polski nowa fala emi¬gracji ormiańskiej – z samej Armenii oraz innych republik byłego ZSRR. Jest to społeczność odmienna od dawnych Ormian polskich – obecnych w obrębie państwa od 1340 r. – zlaicyzowana, choć przywiązana do tradycji narodowych.
Bohdan Halczak
Łemkowie i Bojkowie
Określenie „małej ojczyzny” Łemków nie budzi żadnych wątpliwości. Kwestia „wielkiej ojczyzny” jest bardziej skomplikowana. Zagadnienie przynależności narodowej Łemków jest przedmiotem sporów.
Zbigniew Olczak
Staroobrzędowcy
Żyjący współcześnie w państwie polskim starowiercy należą do dwóch historycznie różnych grup osadniczych – pruskiej i suwalskiej. Grupa staroobrzędowców mazurskich, z głównym ośrodkiem w Wojnowie, jest już praktycznie na wymarciu.
Anna Zielińska
Tatarzy – polscy muzułmanie
Mimo traktowania Polski jako ojczyzny Tatarzy zawsze byli wyróżniającą się częścią ludności Rzeczypospolitej. Nie obnosili się ze swoim pochodzeniem ani przynależnością wyznaniową, ale byli społecznością dumną, świadomą swej tradycji.
Mariola Abkowicz
Karaimi wczoraj i dziś
Mieszkają w Rzeczpospolitej od ponad sześciu wieków. Choć liczba osób mówiących o sobie: „Jestem Karaimem” stale się zmniejsza i dziś jest to ok. 120 osób, nie tracą one nadziei, że następne pokolenia zachowają tożsamość i ochronią karaimską kulturę.
Wacław Oszajca SJ, Bogdan Sadowski
Bóg powiedział raz, dwa razy usłyszałem (Ps 62,12)
Leszek Teusz
Okiem dotykać świata Wzrok i widzenie w renesansie
Epokę renesansu określa związek między percepcją wzrokową a sztuką. Panowało przeświadczenie, że tylko konkretne przedstawienie jakiegoś zjawiska umożliwia autentyczne wniknięcie w jego istotę.
Andrzej Osiński
Hiob współczesnej literatury - Heinrich von Kleist
Pisarz, dramaturg, poeta, publicysta. Domagał się prawa do artystycznej ekspresji, duchowego rozwoju i urzeczywistnienia twórczej indywidualności, podjął skazaną na niepowodzenie walkę z bezlitosnym przeznaczeniem.
Świetlny parcours. Igor Mitoraj, wystawa „Lux in Tenebris”, Warszawa 7 VIII – 8 X 2009
Rzeźby Igora Mitoraja mówią nam, że istotą formy jest duch. Przekazują to dosłownie swoją tematyką, konstrukcją, teksturą i układem. Dla artysty nie ma rzeźby bez otoczenia – bo nic nie jest wolne od zależności.
Zdzisław Bielecki
Asyż w Krakowie 111 Międzynarodowy Kongres dla Pokoju „Ludzie i religie” w 70. rocznicę wybuchu II wojny światowej zorganizowany przez rzymską wspólnotę św. Idziego i Archidiecezję Krakowską, 6-8 września 2009 r.
Przedstawiciele różnych religii wzajemnie uzupełniali się w przywoływaniu przymiotów partnerów dialogu. Kongres był pełen spontanicznych zaskakujących gestów, pytań i odpowiedzi.
Piotr Kowalczuk
We Włoszech pax Vaticana
Włoscy biskupi i premier Silvio Berlusconi znaleźli się w stanie wojny. A z punktu widzenia politycznej strategii i taktyki, grzeszny Berlusconi to we Włoszech jedyny poważny sojusznik Watykanu w walce o kształt rodziny, bioetykę, katolickie szkoły czy lekcje religii.
TEATR
Paulina Borek-Ofiara
„Lekkomyślny” powrót
(Teatr Narodowy w Warszawie, „Lekkomyślna siostra” Włodzimierza Perzyńskiego; reżyseria – Agnieszka Glińska)
MUZYKA
Urszula Ciołkiewicz-Latek
Lirycznie i z dystansem
(Regina Spektor, „Far”)
Dorota Krawczyk
Zgrzyty, piski i co dalej?
(52. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”)
FILM
Jan Pniewski
Błazeństwo i ekonomia
(„Yes Meni naprawiają świat”, reżyseria: Andy Bichlbaum, Mike Bonanno, Kurt Engfehr)
TELEWIZJA
Jan Kłossowicz
Warszawska jesień
(„Po co politykom telewizja?”)
KSIĄŻKI
Adriana Szymańska
Cała zgroza świata
(Anna Piwkowska, „Farbiarka”)
Mieczysław Orski
Trans-Odra
(Krzysztof Niewrzęda, „Poszukiwanie całości”)
Marek Blaza SJ
Kulisy walki z modernizmem
(Claus Arnold, „Mała historia modernizmu”)
Marcin Cielecki
O średniowieczu innym razem
(Marcin Sowa, Dorota Tłuszczak, „Henryk Samsonowicz. Świadek epoki. Wywiad rzeka”)
Anna Grodecka
Trudna droga do niepodległości
(Vidiadhar Surajprasad Naipaul, „Marionetki”)
Artur Górecki
Rzecz o Okrągłym Stole
(Jan Skórzyński, „Rewolucja Okrągłego Stołu”)