Przegląd Powszechny 6/2010

Przejdź do Przegląd Powszechny lub Spisy treści 2010

---

okładka numeru
6/2010

Krzysztof Ołdakowski SJ
W obronie człowieka i wartości

*

Nicholas Lobkowicz
Islam i dziedzictwo chrześcijańskiej Europy

Już kilka dziesięcioleci po śmierci Mahometa Arabowie zdołali podbić imperium perskie i ograniczyli terytorium wschodniego Cesarstwa Rzymskiego. W 719 r. opanowali tereny dzisiejszej Hiszpanii i Portugalii, na krótko otworzyli sobie drogę do inwazji na południową Francję. Pierwsza część VIII w. była zatem czasem najintensywniejszego rozprzestrzeniania się islamu w Europie i wokół niej. Ten czas wielu chrześcijan uznawało za katastrofę.

*

Selim Chazbijewicz
Być muzułmaninem w Polsce

Polsce nie grozi inwazja imigrantów muzułmańskich z Bliskiego Wschodu, natomiast tolerancja, akceptacja i empatia zastraszająco się zmniejszają w miarę postępu popkultury i dyktatury mediów, których mechanizmu działania muzułmanie nie rozumieją i które również nie starają się ich zrozumieć.

*

Eugeniusz Sakowicz
Chrześcijanie w krajach islamu

Wolność religijna jest udziałem licznych społeczności muzułmańskich żyjących w krajach kultury Zachodu, natomiast brak jest uznawania reguł wolności religijnej w krajach islamu. Dialog nie może być dialogiem dla dialogu. Jego warunkiem i celem winno być zapewnienie wolności religijnej dla chrześcijan żyjących wśród muzułmanów.

*

Marcin Witan
Religia zawiera się wszędzie

Z Piotrem Ibrahimem Kalwasem, pisarzem i podróżnikiem, rozmawia Marcin J. Witan Postawa wiary nie może stanowić kuriozum, powinna być codziennym życiem przesiąkniętym duchowością. A jaką codzienność tu widzę? Naznaczoną przez pośpiech, wycie mediów, komercję, kulturę pop niszczącą stare wartości.

*

Agata Skowron-Nalborczyk
Kobiety w islamie. Życie religijne i społeczne

W religii muzułmańskiej istnieje potencjał pozytywnego podejścia do kobiety, ale w wielu społeczeństwach muzułmańskich interpretacji Koranu dokonuje się przez pryzmat hadisów, które cechuje znacznie gorszy stosunek do kobiet.

*

Zdzisław Bielecki
Dzień Islamu w Kościele katolickim w Polsce

U źródeł Dnia Islamu nie kryło się oczekiwanie na wzajemność. U źródeł była nauka Jezusa Chrystusa. Będąc jej wierni, nie ustawajmy w modlitwie, a Dzień Islamu stanie się tak powszechny jak Kościół. A to dopiero początek drogi.

*

dk. Bogdan Sadowski
Bóg powiedział raz, dwa razy usłyszałem (Ps 62,12)
Komentarze do czytań niedzielnych

*

Popiełuszko – znak rodzącego się sprzeciwu. Z ks. Janem Sochoniem rozmawia Krzysztof Ołdakowski SJ

To, czego dokonał Popiełuszko, jest umieszczone w polskiej tradycji, nie rodzi się z niczego, wyrasta, jak rozległe drzewo, z pnia. Tym pniem jest tradycja chrześcijańska sięgająca X w.

*

Musimy budzić sumienia. Z Katarzyną Soborak, kustoszem archiwum ks. Jerzego Popiełuszki, rozmawia Krzysztof Ołdakowski SJ

Krew męczenników zawsze przynosi owoce. Ja myślę, że śmierć ks. Jerzego ukazała prawdę o systemie, jego bestialstwo. Naród zobaczył, do czego są zdolni rządzący. Ważną sprawą jest też sumienie człowieka. Jeżeli człowiek ma czyste sumienie, nie może krzywdzić drugiego człowieka. Wtedy głosi prawdę. Wtedy jest człowiekiem wolnym.

*

Wojciech Bąkowski
Refleksje przed beatyfikacją ks. Jerzego Popiełuszki

Od dramatycznej chwili porwania ks. Jerzego aż do podania wiadomości o jego śmierci, podczas czuwań i modlitw w kościele św. Stanisława Kostki dorastaliśmy do przekonania, że śmierć nie może mieć ostatniego słowa, szczególnie w tym przypadku. Życie i praca ks. Jerzego dla Chrystusa, który odniósł zwycięstwo nad śmiercią, również muszą być uwieńczone zwycięstwem.

*

Marek Chmielewski
Przykazania miłości

Będziesz miłował Pana Boga twego z całego serca swego, z całej duszy swojej i ze wszystkich myśli swoich, a bliźniego swego jak siebie samego. Te przykazania w zasadzie mówią wszystko o ks. Jerzym, o Jego życiu. On te przykazania wypełniał dokładnie, to był Jego cel, a jak pokazało życie, miłował Boga i bliźniego więcej niż siebie samego.

*

Joanna Podsadecka
Nie stracić z oczu manowców

Lekcja odebrana od Pietraszki wyraźnie dawała o sobie znać w działalności autora „Świata ludzkiej nadziei”. Tischner stał się tym, który starał się przekonywać innych kapłanów, by nie bali się podążać za człowiekiem szukającym siebie często aż na manowcach.

*

Michał Jagiełło
Uwagi o milczącej mniejszości

Tuż po potwierdzeniu tragedii pod Smoleńskiem – na stoku Kotła Gąsienicowego krążyło przypuszczenie, że kolejny raz znaczna część społecznej energii będzie się przejawiała w zapalaniu zniczy, układaniu krzyży z kwiatów, w uroczystych pogrzebach. Że znów będziemy mieli pokaz tak dla nas, Polaków, charakterystycznej „kultury śmierci”. Ale nie było złudzeń, że nawet najgłębsze przemyślenie tej tragedii zmieniłoby pozytywnie miliony ludzi.

*

Krzysztof Ołdakowski SJ
Wolno mieć marzenia!

Byłoby niedobrze próbować zamknąć sprawę filmu „Solidarni 2010” na poziomie okładania się argumentami, którymi każdy chce udowodnić swoje racje. Nie tylko w tym przypadku okazuje się, że ta sama rzeczywistość jest interpretowana w skrajnie odmienny sposób, w zależności od tego, kto mówi.

*

Andrzej Osiński
Zbłąkany pątnik o nieskalanej duszy. Sergiusz Rachmaninow

Zdążał do Piękna, pojmując, iż kryje się ono w istocie samej pogoni; nie w posiadaniu, lecz w rojeniu, nie w zdobywaniu, lecz w twórczości, nie w satysfakcji, a w nieustraszonej kwerendzie i prometejskim błądzeniu po nieodgadnionych bezdrożach okrutnej egzystencji.

*****

TEATR

Paulina Borek-Ofiara
Miłość poznaje się przez miłość
(Teatr Kamienica w Warszawie, „Testament cnotliwego rozpustnika” Anatolija Kryma; reżyseria – Emilian Kamiński)

***

MUZYKA

Urszula Ciołkiewicz-Latek
Wędrowanie w kierunku nienazwanym
(Raz, Dwa, Trzy, „SkąDokąd”)

***

TELEWIZJA

Jan Kłossowicz
Czarna plama
(„To mogło się nie wydarzyć…”)

***

KSIĄŻKI

Adriana Szymańska
Mówić zagadkami
(Eda Ostrowska, „Śmiech i łaska”)

*

Mieczysław Orski
Ku „drugiej” rzeczywistości
(Jarosław Jakubowski, „Slajdy”)

*

Andrzej Leja
Śladami lekarza z Westerplatte
(Krzysztof Zajączkowski, „ Lekarz z Westerplatte. Major Mieczysław Mikołaj Słaby. 1905-1948”)

*

Krzysztof Zajączkowski
Strażnicy pamięci
(Jolanta Drużyńska, Stanisław M. Jankowski, „Wyklęte życiorysy”)

*

Jacek Uglik
Prześwietlone klisze
(Marcin Świetlicki, „Niskie pobudki”)

*

Emilia Kolinko
Do źródeł!
(Bruno Snell, „Odkrycie ducha. Studia o greckich korzeniach europejskiego myślenia”)

*

Bartosz Wieczorek
Zła zbyt wiele, żeby pojąć
(Neal Bascomb, „Wytropić Eichmanna. Pościg za największym zbrodniarzem w historii”)

*

Magdalena Bajer
Odkrywanie świętej
(Grzegorz Górny, Janusz Rosikom, „Ufam. Śladami siostry Faustyny”)