|
|
Linia 2: |
Linia 2: |
| ---- | | ---- |
| [[Image:Opcit40_2008.jpeg|thumb|160px|okładka numeru <br />3 (40) 2008]] | | [[Image:Opcit40_2008.jpeg|thumb|160px|okładka numeru <br />3 (40) 2008]] |
− | '''Spójrzmy ich oczami'''<br /> | + | '''Co wy tam gotujecie? O antropologicznych badaniach nad jedzeniem |
| + | '''<br /> |
| | | |
− | Ewa Nowicka<br />
| + | Renata E. Hryciuk, Joanna Mroczkowska<br /> |
| | | |
− | Dorasta właśnie pierwsze pokolenie Wietnamczyków urodzonych w Polsce. Spróbujmy spojrzeć na Polskę i Polaków oczami wietnamskich licealistów.
| |
| | | |
| + | '''Zbyt długa osiadłość Nitusiamów'''<br /> |
| | | |
− | '''VIPowiedź'''<br />
| + | Siegbert Wolfgang Schwarzenfuss<br /> |
| | | |
− | Profesor Lech Mróz stara się odpowiedzieć na pytanie, czy Cygan to jeszcze Cygan.<br />
| |
| | | |
| + | '''Miasto. Mięso. Metonimia'''<br /> |
| | | |
− | '''Fatamorgana'''<br />
| + | Justyna Chmielewska<br /> |
| | | |
− | Profesor Siegbert Wolfgang Schwarzenfuss wyprawia się na drugą stronę rzeki, żeby spotkać autentycznych obcych.<br />
| |
| | | |
− | Nagrodzone notki na temat dialogu międzykulturowego w Warszawie wybrane w drodze konkursu w ramach projektu „Patchwork Warszawa”<br />
| + | '''Jeden walczy pod Maratonem, drugi w jadalni'''<br /> |
| | | |
| + | Marta Hekselman<br /> |
| | | |
− | '''Obcy. Autoportret/metodologia'''<br />
| |
| | | |
− | Ignacy Strączek<br />
| + | '''Wiesz, kobieta jest jak ciasto'''<br /> |
| | | |
− | Stadion Dziesięciolecia był przez lata symbolem wielokulturowego tygla po warszawsku i swoistą atrakcją turystyczną. To miejsce przestało już istnieć. Co nam zostało po największym jarmarku Europy?<br />
| + | Katarzyna Król<br /> |
| | | |
| | | |
− | '''Internacjonalne zoo'''<br /> | + | '''Fairtrade bez usprawiedliwień'''<br /> |
| | | |
− | Joanna Koper<br />
| + | Anna Kuszkowska<br /> |
| | | |
− | W głowach ludzi istnieje obraz uchodźcy jako brudnego, zakrwawionego, uciekającego przed zagrożeniem; tak więc uchodźca schludny, czy też zdrowy, nie jest już stuprocentowym uchodźcą. Ciężar, z którym muszą się mierzyć mieszkańcy polskich ośrodków dla uchodźców, ujawnia się dopiero w zaciszu uchodźczych pokojów, w rozmowach twarzą w twarz.<br />
| |
| | | |
| + | '''Lokalna zmiana'''<br /> |
| | | |
− | '''Granice wartości w Europie'''<br />
| + | Dominika Potkańska, Jacek Wajszczak<br /> |
| | | |
− | Agnieszka Mikulska<br />
| |
| | | |
− | Europa coraz częściej staje w obliczu konieczności rozstrzygania, czy jej wartości mogą być sprzeczne z wartościami jej różnorodnych mieszkańców. Przykładem są dyskusje na temat kwestii manifestowania swojej przynależności religijnej.<br />
| + | '''Slow food to my'''<br /> |
| | | |
| + | Magdalena Marek rozmawia z Łukaszem Klesykiem<br /> |
| | | |
− | '''Sanctus. Szkice z podróży'''<br />
| |
| | | |
− | Grzegorz Szymanik<br />
| + | '''Jedzenie inspiracją artystyczną. O food designie''' |
| | | |
− | Boga zamyka się w murach. Wtedy podobno czuje się Go mocniej. Niektórzy nawet przemierzają wiele kilometrów, żemy tylko spotkać zamkniętego w murach Boga. Proszą go o zdrowie dla dziecka, przepraszają za wypity alkohol albo robią zdjęcia i kupują pamiątki. Impresje z podróży do Stambułu, Wilna i Szirazu.
| + | Lila Religa<br /> |
| | | |
| | | |
− | '''Żydowska i „żydowska” Warszawa'''<br /> | + | '''Kryzys lat 80. w polskiej kuchni'''<br /> |
| | | |
− | Kamila Dąbrowska<br />
| + | Katarzyna Stańczak-Wiślicz<br /> |
| | | |
− | Istnieją dwie żydowskie warszawy. Przedwojenna i powojenna, ta w cudzysłowie. Warszawa, w której przed rokiem 1939 mieszkała jedna z największych społeczności żydowskich na świecie, dzisiaj jest miastem bez Żydów.<br />
| |
| | | |
| + | '''Klisze: kury'''<br /> |
| | | |
− | '''Warszawa wielowyznaniowa'''
| + | Ignacy Srączek, Tadeusz Strączek<br /> |
| | | |
− | Agnieszka Kościańska<br />
| |
| | | |
− | Warszawa jest miastem wielu wyznań. Redakcja „Opcitu” pokusiła się o stworzenie planu Warszawy, poklazującego mieszankę Kościołów i związków wyznaniowych.<br />
| + | '''Starbucks, cafe blanc i kawa od ulicznego sprzedawcy'''<br /> |
| | | |
| + | Magdalena Nowaczek-Walczak<br /> |
| | | |
− | '''Zaczęło się od samotnych matek…'''<br />
| |
| | | |
− | Marta Elas<br />
| + | '''Autentyczność na talerz'''<br /> |
| | | |
− | O protestach samotnych matek chętnie pisała prasa, a one same otwarcie i głośno mówiły o problemach swoich i swoich rodzin. Jednak ich działanie nie było typowe dla osób dotkniętych ubóstwem. Na codzień problem biedy i osoby żyjące w ubóstwie nie są tak dobrze widoczne w przestrzeni publicznej. Dostrzegana jest jedynie ta bieda, którą uzewnętrzniają stary, brudny ubiór i oznaki zaniedbania.<br />
| + | Magdalena Góralska<br /> |
| | | |
| | | |
− | '''Fajnie założyć tybetańskie buty'''<br /> | + | '''Czy na pewno chcemy oscypka?'''<br /> |
| | | |
− | Wywiad z Małgorzatą Gajdemską, pracującą z osobami doświadczającymi kryzysów zdrowia psychicznego oraz z ludźmi żyjącymi z HIV/AIDS<br />
| + | Urszula Klimut<br /> |
| | | |
| | | |
− | '''Wieś – Miasto. Gdzie leży granica?'''<br /> | + | '''Karp po zydowsku w wannie'''<br /> |
| | | |
− | Amanda Krzyworzeka<br />
| + | Joanna Mroczkowska<br /> |
| | | |
− | Co dziś jest migracją do miasta? Jak ma się do tego coraz liczniejszy ruch tych, którzy przeprowadzają się z miast na wieś? Czy migracja między miastem i wsią ma cokolwiek wspólnego z mobilnością, która zdaniem wielu ma charakteryzować współczesny świat?<br />
| |
| | | |
| + | '''Biedronka. Kasztelan, Szpachla. Viceroye'''<br /> |
| | | |
− | '''Wywiad etnograficzny – Nie czuję się jak w domu'''<br />
| + | Ignacy Strączek<br /> |
| | | |
− | Na każdym kroku dowiadujesz się, co Niemcy tutaj zrobili, jak okrutnie się zachowywali. Oczywiście to jest wstrząsające. Zawsze zastanawiam się: jak mogli to zrobić? Ale nie myślę: jak Niemcy mogli to zrobić, tylko: jak ci ludzie mogli to zrobić innym ludziom – mówi Anne Deschka, Niemka mieszkająca w Warszawie. O Niemcach, Polsce, mieszkaniu na obczyźnie i nie tylko rozmawiali z nią Agata Zyglewska i Krzysztof Cibor.<br />
| |
| | | |
| + | '''Smaczniejsze cudze. Opowieści z chodzenia na i do'''<br /> |
| | | |
− | '''Rany na wierzchu'''<br />
| + | Krzysztof Siejkowski<br /> |
| | | |
− | Marta Szarejko<br />
| |
| | | |
− | Kloszardzi. Bezdomni. Żebracy. Czasami określ się ich mniej pochlebnymi terminami. Osoby, o których mowa, nie pozwalają się nazwać. Rzeczywistość kloszardów wiąże się z groteską, ponieważ wyraźne jest jej karnawałowe zawieszenie w świecie praw i norm postępowania.<br />
| + | '''Czekając na męża z obiadem'''<br /> |
| | | |
| + | Zofia Bon<br /> |
| | | |
− | '''Raport z oblężonej twierdzy'''<br />
| |
| | | |
− | Tarzycjusz Buliński<br />
| + | '''Kasza z owocami po biurowemu. Etnolog w kuchni'''<br /> |
| | | |
− | Kolejny głos w opcitowej debacie, jak definiować antropologiczność badań terenowych i po co.<br />
| + | Krzysztof Cibor<br /> |
− | | + | |
− | | + | |
− | '''Klisze: Patchwork Warszawa'''<br />
| + | |
− | | + | |
− | W rubryce fotograficznej kadry z filmów nagrodzonych w konkursie Stowarzyszenia Etnografów i Antropologów Kultury Pasaż Antropologiczny na film o dialogu międzykulturowym.<br />
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | '''Kuchnia Polska'''<br />
| + | |
− | | + | |
− | Etnolog w kuchni dowiaduje się o tym, że kuchnia polska niejedno ma imię.<br />
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | '''Ponadto:'''<br />
| + | |
− | notki, komiks z serii Okropne historie oraz informacje o konferencjach antropologicznych.<br />
| + | |
| | | |
| | | |
− | '''VIPowiedź''' <br /> | + | '''Halal i koszer, czyli problemy nie tylko z francuskim menu''' <br /> |
| | | |
− | Dorota Sajewska stara się odpowiedzieć na trudne pytanie: czym jest histeria?<br />
| + | Jacek Wajszczak<br /> |
| | | |
| | | |
− | '''Fatamorgana''' | + | '''Komiks Okropne Historie''' |
− | | + | |
− | Profesor Siegbert Wolfgang Schwarzenfuss przy pomocy nauk Don Bdona usiłuje poznać tajniki medycyny tradycyjnej plemienia Fiwerstków.<br />
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | '''Epidemia znaczenia. Antropologia HIV/AIDS'''<br />
| + | |
− | | + | |
− | Jill Owczarzak<br />
| + | |
− | | + | |
− | Wczesne badania dotyczące HIV w Afryce przeprowadzane były przez osoby nieprzygotowane do tego i koncentrujące się na „egzotycznej seksualności afrykańskiej”. Od tamtego czasu podejście do badań nad HIV i AIDS bardzo się zmieniło.<br />
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | '''Pigułki zamiast chleba'''<br />
| + | |
− | | + | |
− | Anna H. Wądołowska<br />
| + | |
− | | + | |
− | Jeszcze w latach 60. otwarcie mówiono o głodzie, a nawet był on tematem codziennych rozmów. Obecnie w rozmowach rzadko pada słowo „głód”. Jeśli ktoś mdleje, uznawane jest to za skutek „osłabienia” – słabości organizmu – a nie chronicznego niedożywienia.<br />
| + | |
− | | + | |
− |
| + | |
− | '''Pełno, pełno trzeba nalewać'''<br />
| + | |
− | | + | |
− | Hanna Gospodarczyk<br />
| + | |
− | | + | |
− | W antropologii temat wspólnego spożywania posiłków, częstowania i honorowego odwzajemniania gościny pojawia się dosyć często. Antropolog uczestniczący w życiu badanej społeczności łatwo może wpaść w sidła nadinterpretacji zachowań swoich obiektów badań przy zakrapianej suto okazji.<br />
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | '''Logarytm podrażniania'''<br />
| + | |
− | | + | |
− | Bartosz Nowożycki, Paweł Nowożycki<br />
| + | |
− | | + | |
− | Na początku XX w. grupa idealistów planowała, jak zbudować lepsze społeczeństwo. Pomóc miało odpowiednie wychowanie seksualne. W Polsce kwestia ta nieustannie powraca w dyskursie politycznym.<br />
| + | |
− | | + | |
− |
| + | |
− | '''To jest jakieś takie ble, czyli o grzybicy „tam”'''<br />
| + | |
− | | + | |
− | Anna Maria Szutowicz<br />
| + | |
− | | + | |
− | Same kobiety widzą problem w mówieniu o „tych” chorobach „tam”. Mają do wyboru język medyczny albo wulgarny. Lekarz, jako podmiot uprawniony do oceny i dyscyplinowania, jest instytucją, której kobiety starają się unikać, stąd rozpowszechnione metody samoleczenia i poradnictwa w linii kobiecej.<br />
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | '''RU 486 i cyfrowa wspólnota kobiet'''<br />
| + | |
− | | + | |
− | Agata Chełstowska<br />
| + | |
− | | + | |
− | Medycyna, internet i reprodukcja splecione w jedną sieć. Czyli jak przeprowadzić aborcję, korzystając z internetu.<br />
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | '''Antropolog z karabinem na ramieniu'''<br />
| + | |
− | | + | |
− | Ewa Dżurak<br />
| + | |
− | | + | |
− | Armia zdaje sobie sprawę, że wiedza, jaką posiadają antropolodzy, może być przydatna. Nadszedł czas, kiedy antropologia może stać się tym, czy była fizyka podczas II wojny światowej i później, w czasie zimnej wojny – nauką dostarczającą broni o sile rażenia nie do odparcia.<br />
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | '''Ten inny, którego nie chcemy spotkać'''<br />
| + | |
− | | + | |
− | Joanna Kusy<br />
| + | |
− | | + | |
− | Zwyczajność centrum onkologii może zaskoczyć w zestawieniu ze skandalem, jaki towarzyszy dziś przedstawieniom śmierci. O rzeczywistości choroby, bliskości śmierci i czasie odmierzanym terminami kolejnych wizyt.<br />
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | '''Radiacja nie wrona, nie widać jak leci...'''<br />
| + | |
− | | + | |
− | Anna Piłat<br />
| + | |
− | | + | |
− | W rozmowach osób mieszkających strefie skażenia po wybuchu reaktora jądrowego w Czarnobylu radiacja przybiera postać najbliższą chorobie zakaźnej. Bycie „zarażonym” stało się tam koniecznością.<br />
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | '''Historie czerwonych buteleczek'''<br />
| + | |
− | | + | |
− | Hubert Wierciński<br />
| + | |
− | | + | |
− | Antropolog postawiony w sytuacji uczestnika dramatu, którym niewątpliwie jest opowieść o chemioterapii, może jedynie słuchać i interpretować nagrane na taśmę słowa. Czy istnieje zatem sensowne rozwiązanie i nadzieja na przebicie się antropologii do świata medycyny?<br />
| + | |
− | | + | |
− |
| + | |
− | '''Przeszczepy, śmierć mózgowa i pokrewieństwo'''<br />
| + | |
− | | + | |
− | Julia Żabowska<br />
| + | |
− | | + | |
− | Dyskurs biomedycyny utrzymuje, że „serce to po prostu pompa, organy to tylko mięśnie, części zamienne”. Tymczasem pozostali aktorzy (biorcy, dawcy i rodziny obu stron) postrzegają organy jako „przedmiot i Innego jednocześnie” lub też jako kompleks „organ-jako-dawca”. Organ jawi się jako metonimia całej osoby i jako taka zawiera w sobie również relacje społeczne, które dany podmiot miał za życia.<br />
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | '''Etnobotanika'''<br />
| + | |
− | | + | |
− | Monika Kujawska<br />
| + | |
− | | + | |
− | Etnobotanika już dawno przestała być tylko katalogowaniem roślin używanych przez społeczności niepiśmienne. Wraz z rozwojem tej nauki pojawiły się również pytania o etykę badawczą: jak prowadzić badania wśród Innych nie ograbiając ich z wiedzy?<br />
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | '''Ekstrasens'''<br />
| + | |
− | | + | |
− | Magdalena Zatorska<br />
| + | |
− | | + | |
− | Spodziewałam się staruszki w kwiecistej chustce. Pani Lida zaskoczyła mnie dziewczęcym sposobem noszenia się. Nieumalowana. Bezpretensjonalna. Podważająca zarówno moje wyobrażenia na temat znachorki, jak i polski stereotyp ukraińskiej pięćdziesięciolatki.<br />
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | '''Uchynięte'''<br />
| + | |
− | | + | |
− | Karolina Adamiak, Marta Hekselman<br />
| + | |
− | | + | |
− | Uchynięcie, schynięcie, gib, gibnięcie – to tylko niektóre z określeń choroby, która sprawia dzieciom ból, pozbawia je apetytu, hamuje ich rozwój i jest nieznana oficjalnemu dyskursowi medycznemu.<br />
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | '''Wywiad etnograficzny – Kiedy dziecko jest uchynięte'''<br />
| + | |
− | | + | |
− | Po prostu, ja wiem, mi się wydaje, albo tak krzywo gdzieś tam weźmie się to dziecko, a to są kostki młodziutkie, nie, gibnie się główka i to już takie coś się robi z tego – mówi kobieta z okolic Szydłowca. O uchynięciu i sposobach jego leczenia rozmawiały Karolina Adamiak, Marta Hekselman.<br />
| + | |
− | | + | |
− |
| + | |
− | '''Klisze – TCM'''<br />
| + | |
− | | + | |
− | zdjęcia i tekst: Zhang Yuqing i Bohdan Pękacki<br />
| + | |
− | | + | |
− | W Chinach medycyna tradycyjna i zachodnia uzupełniają się. Chińczycy wybierają miejsce leczenia zależnie od znanych tylko sobie kryteriów.<br />
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | '''Biała śmierć'''<br />
| + | |
− | | + | |
− | Jolanta Kossakowska<br />
| + | |
− | | + | |
− | Etnolog w kuchni staje oko w oko ze śmiercią, którą może nieść krowie mleko. Może ale nie musi. Zdania są podzielone.<br />
| + | |
− | | + | |
− |
| + | |
− | '''Ponadto:'''<br />
| + | |
| | | |
− | notki, komiks z serii Okropne historie oraz informacje o konferencjach antropologicznych
| + | CBR<br /> |
| | | |
| | | |
− | [[Kategoria:Spisy treści 2008]] | + | [[Kategoria:Spisy treści 2012]] |
Renata E. Hryciuk, Joanna Mroczkowska